Zagrzeb – stolica Chorwacji mieszcząca się w centralnej części kraju. Miasto liczące około 800 tysięcy mieszkańców i stanowiące samodzielny okręg administracyjny. Nazwa stolicy wywodzi się od słowa „zagrepsti” czyli zakopać.
Zagrzeb położony jest na południowych zboczach pasma gór Medvednica wzdłuż brzegu rzeki Sava, która oddziela starą część miasta od nowej. Pasmo gór stanowi dla mieszkańców Zagrzebia punkt rekreacyjny i wypoczynkowy. Znajduje się tam wiele szlaków spacerowych a podczas zimy trasa narciarska. Park Przyrody Medvednica rozciągający się na szczycie wzgórza Sljeme, piękny gotycki zamek oraz jaskinia Veternica są wielką atrakcją sportowo – rekreacyjną stolicy.
Zagrzeb znajduje się w strefie klimatu umiarkowanego kontynentalnego, przez co panuje tutaj pogoda zbliżona to pogody występującej w Polsce. W okresie letnim jest ciepło i sucho, natomiast podczas zimy występują przelotne i sporadyczne opady śniegu. Stolica o każdej porze roku wygląda pięknie i niepowtarzalnie. Wiosną kiedy robi się bardzo zielono a w parkach rozkwitają kolorowe kwiaty, latem gdy można poczuć wakacyjny gwar na ulicach, jesienią kiedy miasto przybiera różnorodne barwy oraz zimą podczas której panuje niezwykła, świąteczna atmosfera.
Historia Zagrzebia
Początki miasta to przede wszystkim rok 1094, kiedy następuje erygowanie biskupstwa oraz katedry na dzisiejszym wzgórzu Kaptol. Na sąsiednim wzgórzu Gric zaczyna skupiać się ludność tworząc tym samym małą osadę o nazwie Gradec. Pomiędzy władzami kościelnymi Kaptoplu a mieszkańcami Gradeca dochodzi do konfliktu, skutkiem którego jest najazd Tatarów.
W 1557 roku Gradec zostaje stolicą po czym funkcję stolicy, na krótki czas przejmuje Varaždin. Od XIX wieku Gradec po raz kolejny zostaje stolicą a wzgórza jednoczą się między sobą. Miasto zaczyna się rozbudowywać, powstaje Miasto Dolne czyli nowoczesna dzielnica z licznymi ulicami, budynkami, placami i zabudowaniami miejskimi. Kiedy w roku 1918 następuje rozpad Austrio – Węgier, Zagrzeb przestaje być stolicą, przeistacza się za to, w najważniejsze miasto Chorwacji. W latach 1941 – 1945 miasto pełni funkcję Stolicy Niezależnego Państwa Chorwackiego a od 1991 roku, Zagrzeb zostaje stolicą niepodległej Chorwacji.
Przechodząc do serca Zagrzebia czyli jego starej części, wyróżnić można podział na:
– Miasto Dolne czyli Donji Grad
Jest to centrum współczesnego Zagrzebia. Część tego miasta charakteryzuje się prostokątnym układem budynków, które przecinane są siatką ulic pod kątem prostym. Pomiędzy skupiskami budynków znajduje się kilka parków, które swoim kształtem tworzą literę „U” zwaną zieloną podkową.
– Miasto Górne zwane Gornji Grad lub Gradec
Historyczna część Zagrzebia. Głównym placem tej części miasta jest Trg sv. Marka, czyli polityczne centrum miasta. Na placu znajdują się budynki Rządu i Rady Miasta oraz budynek Chorwackiego Zgromadzenia – Hrvatski sabor. Pośrodku placu wznosi się mały kościół św. Marka z charakterystycznym dachem.
– Kaptol wzgórze sąsiadujące z Miastem Górnym
Kaptol to miejsce zrzeszające przede wszystkim siedziby instytucji kościelnych. W tym miejscu wznosi się najwyższa w całej Chorwacji budowla sakralna – Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
– Dolac czyli obszar pomiędzy Kaptolem a Miastem Górnym
W tym miejscu znajduje się najbardziej znane targowisko pod gołym niebem. Na stoiskach kupić można świeże owoce i warzywa, ryby, sery oraz wiele domowych wyrobów. Dolac to część miasta tętniąca nocnym życiem. Liczne kawiarenki i restauracje znajdujące się na ulicy Tkalčićeva (w dawnym korycie potoku Medveščak) każdego dnia oblegane są przez miejscowych i turystów.
Plan Zagrzebia – podział miasta
Zwiedzanie – punkt startowy
Najważniejsze zabytki Zagrzebia położone są bardzo blisko siebie, tak więc jeśli ktoś ma tylko jeden dzień na obejrzenie stolicy i posiada dobrą mapę to z pewnością zobaczy najciekawsze pomniki, budynki, miejsca i zabytki. W Zagrzebiu byłam kilka dni, po mieście poruszałam się bez mapy, szłam tam gdzie mnie nogi niosły i muszę przyznać, że udało mi się bez wcześniejszego przygotowania dotrzeć do miejsc, które chciałam zobaczyć. Zagrzeb ma to do siebie, że jest naprawdę bardzo dobrze oznakowany, na każdym rogu stoją tabliczki informacyjne, które pokazują w którym kierunku trzeba się udać żeby dotrzeć do poszukiwanego przez nas zabytku.
Według mnie dobrym miejscem na rozpoczęcie zwiedzania stolicy jest powszechnie znany Trg Bana Josipa Jelačića, gdzie pośrodku placu wznosi się pomnik naczelnego dowódcy wojsk chorwackich. Plac jest miejscem spotkań towarzyskich oraz stanowi ważny punkt turystyczny. Z tego miejsca bez trudu dojdziemy lub dojedziemy do najważniejszych zabytków Zagrzebia.
Osoby chcące skorzystać z oprowadzenia po mieście mogą zdecydować się na free walking tour – darmowe zwiedzanie stolicy. Każdego dnia o godzinie 11.00 spod pomnika Kralja Tomislava znajdującego się naprzeciwko dworca kolejowego, wyrusza w miasto grupka turystów prowadzona przez pilota wycieczki.
Pomnik Bana Josipa Jelačića na placu głównym
Zagrzeb – co zwiedzić, gdzie pójść, co zobaczyć?
Dla mnie, bardzo sympatycznym miejscem okazał się Trg Cvjetni, czyli plac na, którym codziennie rozstawiane są budki z pięknymi kwiatami. Dookoła placu znajduje się dużo małych knajpek na świeżym powietrzu, pod parasolami, które już od południa zapełniają się ludźmi. Miejscowe i przyjezdne osoby spotykają się w nich na kawę a wieczorami wesoło spędzają wolny czas przy piwku i drinkach. Knajpki i restauracje o tyle są fajne, gdyż masywne parasole chroniące klientów przed słońcem i deszczem mają wbudowane również, specjalne ogrzewanie więc można w nich siedzieć nawet zimą. Polubiłam to miejsce i mam już tam swoją ulubioną kawiarnię.
Kawiarnie i restauracje pod gołym niebem
W Zagrzebiu warto udać się na poszukiwanie planet układu słonecznego. W uliczkach miasta schowane są wszystkie planety, których rozmiar oraz odległość od Słońca jest proporcjonalna do rzeczywistych wartości. Centrum Układu Słonecznego stanowi Słońce, które znajduje się w pobliżu placu Trg Cvjetni.
Twórcą kuli słońca był Ivan Kozaric, a jego dzieło przez większość czasu znajdowało się w muzeum. Po czasie, brązowa kula przeniesiona została na ulicę Zagrzebia, co przyczyniło się do stworzenia 8 planet przez innego artystę Davora Preisa.
Słońce – sztuka nowoczesna Zagrzebia
Najważniejsze miejsca i zabytki w Zagrzebiu:
- Chorwacki Teatr Narodowy
- Chorwackie Archiwum Narodowe
- Katedra Najświętszej Maryi Panny
- Kościół św. Marka
- Kamienna Brama
- Trg Bana Josipa Jelaćiča
- Kolejka łącząca Górne Miasto z Miastem Dolnym
- Wieża Lotrščak
- Pawilon Sztuki – Trg Kralja Tomislava
- Muzeum Miasta Zagrzebia
- Cmentarz Mirogoj
- Park Zrinjevac
- Ogród Botaniczny
Jeśli masz w planach podróż do stolicy Chorwacji samolotem możesz skorzystać z poniższej wyszukiwarki połączeń lotniczych Warszawa – Zagrzeb / Zagrzeb – Warszawa.
Josip Jelačić bynajmniej nie zginął podczas walk o niepodległość – przeciwnie, tłumił m.in. powstanie węgierskie
Tak, moja literówka. Josip był uznawany za narodowego bohatera więc nie wiem czemu, to mnie zmyliło.