Betina położona jest na północno – wschodnim wybrzeżu wyspy Murter. Jest to mała ale bardzo malownicza i pełna uroku miejscowość, w której życie toczy się spokojnie w stylu „polako”. Już po samym wejściu do miejscowości odczuwa się w niej radość i samoistnie zwalnia tępo. Bo Betinę trzeba zwiedzić bez pośpiechu, wychwycić jej najdrobniejsze szczegóły i poczuć ten dalmatyński klimat!
Nazwa Betina pochodzi od celtyckiego słowa „bet” co oznacza usta i opisuje wygląd naturalnie ukształtowanego wejścia do portu w miejscowości. Nazwa nawiązuje także do płodnych ziem, które wykarmiły ludność i cały okoliczny region. Stąd też „usta” jako określenie ujście regionu Šibenika „usta šibenskog kraja”. Pokarm przechodzi przez usta tak samo jak statki wpływają ujściem do portu.
Co skrywa w sobie Betina
Drewniane łodzie
Betina to nie tylko sympatyczne miejsce na wakacje, ale również długoletnia tradycja budowania drewnianych łodzi. Szczególnie polecam odwiedzić znajdujace się w centrum miejscowości interesujące Muzeum Budowy Drewnianych Łodzi (Muzej Betinske Drvene Brodogradnje). Tutaj dowiecie się wszystkiego o historii popularnych i zabytkowych łodzi, które wykonane są z mocnego drewna i drewnianych elementów.
Tradycja budowy wyjątkowych łodzi trwa w Betinie nieprzerwanie od ponad 270 lat. Wszystko zaczęło się w roku 1740, kiedy wybudowana została słynna Betinska Gajeta – masywny statek z łacińskim żaglem. Po dzień dzisiejszy legendarna łódź Betinska Gajeta jest wzorem według którego buduje się kolejne, udoskonalone i bardziej nowoczesne łodzie jakie możemy spotkać na wodach Adriatyku.
Na cześć i wspomnienie Betinskiej Gajety odbywają się corocznie regaty „duszy i ciała” podczas których uczestnicy rywalizują między sobą w drewnianych łodziach.
Betina, oprócz Korčuli jest najbardziej znanym i najstarszym miejscem budowli drewnianych łodzi nie tylko w Chorwacji ale całej Europie. Założycielem okrętowego przemysłu stoczniowego był Filip Paško, który przeniósł się z Korčuli do Betiny w pierwszej połowie XVIII wieku.
„Towarzyszyć będziesz starym rzemieślnikom, poczujesz zapach drewna, poczujesz siłę ludzi, którzy zachowali tradycję wiekowych rzemieślników”.
Przetłumaczony z języka chorwackiego cytat, którego autorem jest Vjekoslav Kabel, chorwacki pisarz urodzony w miejscowości Tisno na wyspie Murter.
Budowa drewnianych łodzi
Piękna Betinka
Statek przez duże S
Wejście do stoczni
More, pomidore…
Gdy ktoś Cię zapyta co najsmaczniejszego jadłeś w miejscowości Betina, koniecznie odpowiedz, że pomidory! Tak, dokładnie tak. Bo miejscowe pomidory są oryginalne w smaku (bynajmniej tak twierdzą tutejsi gospodarze), soczyste i pachnące. Wpływ na ich smak ma płodna ziemia oraz mieszanka słodko – słonej wody, którą jest podlewany. Pomidory rzeczywiście są dorodne i aromatyczne, jednak nie odważyłabym się użyć słowa niepowtarzalne w smaku.
Ja swoje kupiłam na bazarku, ale żeby poczuć wyjątkowy smak pomidorów chyba należałoby zapukać do drzwi gospodarza i poprosić o zerwanie jakiegoś okazu z jego ogrodu. Niemniej jednak polecam każdemu spróbować i porównać Betinske pomidory z innymi pomidorami kupionymi w Chorwacji.
Muszle i ich święto
Do ciekawostek należy też fakt, że wiele pokoleń w Betinie zajmowała się hodowlą muszli, które stanowiły główne pożywienie dla mieszkańców. Puste muszle wykorzystywane były jako barwniki do farbowania odzieży jak i również po ich rozdrobnieniu stanowiły skład zaprawy do budowy.
Od 40 lat na cześć tej tradycji w Betinie obchodzony jest Dan Brganje (brganja to narzędzie służące do połowu muszli) przypadający w pierwszą niedzielę sierpnia.
Pomidory kupione w Betinie
Zwiedzając miejscowość warto zwrócić uwagę na malownicze alejki. Większość z nich wyłożona jest kamieniami, jakie zostały wydobyte z morza. Chodząc po nich trzeba być czujnym, bo miejscami potrafią być bardzo wyślizgane.
To trzeba zobaczyć w Betinie:
- Kościół św. Franciszka (Crkva sv. Frane)
- Muzeum Budowy Statków (Muzej Betinske Drvene Brodogradnje)
- Stary młyn – budynek, w którym dawniej wytwarzana była oliwa, a na dzień dzisiejszy znajdują się w nim stare eksponaty
- Wieża Helić – wieża obronna z 1514 roku, wybudowana w celu obronnym miejscowości przed Turkami
- Port
Miejski port
Główny plac w Betinie
Jedna z kamiennych uliczek Betiny
Dalmatyńskie budynki
Puste restauracje i kawiarnie
Miejsce do gry w piłkę wodną
Czas na sprzątanie, czyli detale Betiny
Wpasowałam się w klimat
Uliczki Betiny
Widok na okolicę
Stara dalmatyńska ławka
Ta ławka pokazuje całe piękno i wyjątkowość Dalmacji. Widać na niej ślady mijającego czasu, miejsca wyżarte przez morską sól, rdzę, ubytki farby. Zawsze takie rzeczy mnie rozczulają i chwytają za serce. Stara ławka, która wysłuchała tysiąc historii, która niejedno widziała i przeszła, na której siedziało wielu ludzi, których już wśród nas nie ma.
Według mnie takich elementów architektury nigdy nie zastąpi nic nowego. Piękno samo w sobie, jakiego nie trzeba naprawiać, udoskonalać, zmieniać. Stara dalmatyńska ławka z duszą.
W poszukiwaniu zakwaterowania w Betinie lub jej okolicy pomoże Ci poniższa mapka z lokalizacjami ciekawych apartamentów.
Pokochałam Twoje wpisy na bloku za to że są wyczerpujące i czuję sie jakbym tam była z Toba. Tak inne od bardzo popularnego bloga gdzie opis kończy sie po 5-ciu zdaniach.
Życzę Ci wielu wielu fanów twoich podróży.
Bardzo dziękuję za miłe słowa i cieszę się, że razem ze mną możesz poznawać Chorwację 🙂
Pozdrawiam cieplutko!