Jeśli jesteś miłośnikiem mięsnych potraw z pewnością nie będziesz narzekać w Chorwacji na brak wyboru odpowiedniego posiłku. Chociaż niektórym osobom kuchnia chorwacka od razu kojarzy się się z owocami morza, świeżymi rybami i lekkostrawnymi posiłkami, to absolutnie nie można powiedzieć, że w tym kraju brakuje mięsnych specjałów. Jagnięcina, wieprzowina i wołowina bardzo często lądują na stołach mieszkańców, a w restauracjach i konobach można spróbować wiele wariacji dań mięsnych.
I tak jak wieprzowina i wołowina również są popularne w Polsce, tak jagnięcina już niekoniecznie. Nie dziwię się więc, że osoby lubiące mięsne obiady, podczas pobytu w Chorwacji często wybierają jagnięcinę twierdząc, że to mięso jest wyjątkowo smaczne i delikatne.
Pomimo, że jagnięcinę w tym kraju podaje się bardzo często i można ją zamówić w wielu restauracjach, to jednak kojarzy się ona z wyjątkowymi wydarzeniami oraz świętami. W Dalmacji mięsa jagnięcego absolutnie nie może zabraknąć podczas najważniejszych rodzinnych uroczystości.
Oto kilka przykładów:
- W rodzinie na świat przychodzi nowe dziecko – na stole pojawia się jagnięcina
- Chrzciny, komunia – rodzina świętuje zajadając się jagnięciną
- Ktoś obchodzi okrągłe urodziny – jagnięcina będzie idealnym obiadem
- Zakończona budowa domu – trzeba to uczcić przy jagnięcinie
- Zdany ważny egzamin, awans w pracy – jagnięcina na obiad gwarantowana
Takich mniejszych i większych uroczystości można by było wymienić naprawdę bardzo dużo. Najważniejsze w tym wszystkim jest to, żeby znaleźć dobrą okazję i na stół postawić soczysty kawałek jagnięciny.
Mięso jagnięce
Mięso jagnięce pozyskiwane jest z młodych owiec (najczęściej nie starszych niż jeden rok). Ta najbardziej wartościowa i najlepsza pod względem gatunkowym jest jagnięcina z owcy, która nie przekroczyła jeszcze pięciu miesięcy swojego życia. Mięso jagnięce charakteryzuje się przede wszystkim zapachem, miękkością oraz soczystością.
Właściwości zdrowotne jagnięciny wynikają z faktu, że owce hodowane są na górskim i wyspiarskim terenie, na świeżym powietrzu i mają dużą przestrzeń do przemieszczania się. Jagnięcina uznawana jest za mięso lekkostrawne i dietetyczne. Mięso posiada niską zawartość tłuszczu, ale za to zawiera w sobie bardzo wysoki poziom białka i witamin z grupy B.
Jakość jagnięciny
Chorwaci i miłośnicy mięsa jagnięcego powiedzą, że jagnięcina jagnięcinie nie jest równa. Na jakość i smak tego mięsa ma wiele czynników. Ważny jest region z którego pochodziły owce, na jakich terenach się wypasały, co jadły oraz późniejszy sposób przygotowania i podania mięsa.
Jagnięcina cieszy się niezwykłą popularnością w Dalmacji. Liczne wyspy i zielone tereny to idealne warunki do zajmowania się hodowlą owiec. Pewnie nie jeden raz mieliście okazję zobaczyć owce na pagórkach, lub swobodnie przechodzące przez jezdnię tuż przed waszymi samochodami. Taki widok w Dalmacji jest czymś naturalnym.
Znawcy mięsa jagnięcego twierdzą, że najbardziej charakterystyczną w smaku jagnięciną jest ta, którą można zjeść na wyspie Pag. Wyspa ta charakteryzuje się bardzo surowym krajobrazem z małą ilością roślinności. Cała sól, którą wiatr niesie od strony morza osadza się na nielicznych ziołach i roślinach, a później wraz z nimi trafia do żołądków owiec, co ma w rezultacie znaczący wpływ na smak mięsa.
Jagnięcina na talerzu
Mięso to jest bardzo atrakcyjne pod względem kulinarnym i można z niego przygotować naprawdę dużo ciekawych i różnorodnych potraw. Mięso jagnięce nadaje się do pieczenia, smażenia, duszenia, marynowania a nawet do gotowa zup. Jagnięcina pasuje do ziemniaków, chleba oraz kasz.
W Dalmacji spotkacie się z dwoma najbardziej popularnymi sposobami przygotowania mięsa jagnięcego:
– jagnięcina z rożna
– jagnięcina uduszona pod peką
Jeśli nie wiecie, lub nie pamiętacie na czym polega ta ostania metoda zerknijcie do wpisu > tutaj <
Ciekawostką jest to, że do jednego z najstarszych dań przygotowanych z jagnięciny zalicza się Brački Vitalac, pochodzący z wyspy Brač!
Ten specjalny posiłek pochodzi z czasów pierwszych kontaktów cywilizacji greckiej i mieszkańców wyspy. Vitalac został wymyślony przez pasterzy, którzy nie chcieli w żaden sposób marnować mięsa i starali się go w całości skonsumować. Stąd też jego potoczna nazwa brzmi „posiłek pasterzy”. To danie jest specjałem kuchni wyspy i znajduje się liście chronionych dóbr kultury Chorwacji.
Czym jest więc Brački Vitalac? Tak naprawdę jest to posiłek przyrządzony z podrobów jagnięcych, które owinięte są jelitem i upieczone na rożnie.
Śledzionę, wątrobę i płuca kroi się na małe części, doprawia solą, pieprzem oraz tutejszymi ziołami. Wszystko nabija się na szpikulec do mięsa, owija jelitami i piecze aż do uzyskania złotego koloru. Najczęściej vitalac podaje się z chlebem i młodą cebulą. „Palce lizać” – Tak mówią Ci, co jedli! Jak dla mnie – danie dla odważnych!
Przy okazji, jeśli odwiedzicie w przyszłości wyspę Brač i będziecie chcieli zjeść dobrze przygotowaną jagnięcinę to wstąpcie do konoby Kopačina w miejscowości Donji Humac.
Mieszkańcy wyspy uważają, że właśnie tam serwowana jest najsmaczniejsza jagnięcina na całym Braču. Konoba cieszy się również bardzo dobrą opinią wśród turystów.
Jeszcze jednym dość specyficznym mięsnym posiłkiem jest pieczona jagnięca głowa. Wybierając ten wariant zjecie język, mózg i gałki oczne młodej owcy. Podobno jest to prawdziwy kulinarny rarytas! Hmm…
Jagnięcina z rożna – wyspa Brač (Gažul)
A na sam koniec przyznam się Wam, że ja nigdy nie jadłam jagnięciny! 😮 Ten wpis przygotowałam na podstawie informacji zdobytych od tutejszych mieszkańców, osób lubujących się w tym gatunku mięsa oraz własnych obserwacji.
Pomimo, że okazji do skosztowania jagnięciny miałam bardzo dużo, to nie jestem w stanie wziąć tego mięsa do ust.
Po pierwsze. Mój nos nie akceptuje zapachu jagnięciny i zwyczajnie robi mi się niedobrze, gdy tylko poczuję w powietrzu aromat tego mięsa.
A po drugie. Jak patrzę na te malutkie owieczki biegające po pastwiskach, które mają już niedługo trafić na talerz, to jest mi zwyczajnie przykro. Nie wyobrażam sobie żebym mogła je zjeść.
Dawno temu, gdzieś na wyspie Brač
Jeżdżę na Brać już od dziesięciu lat zwiedziłem już całą wyspę jest tam za każdym razem tak samo pięknie a może nawet piękniej . Wybieramy się co roku ze znajomymi do Splickiej tam wynajmujemy apartament u tych samych ludzi , jeździmy tam na koniec lipca ponieważ właśnie w ostatnią niedzielę lipca Bracianie organizują gazul , niesamowity smak mięsa , serów , wina oraz sprzedają tam różne rzeczy , przyrządy itp.
Zgadzam się z Twoim opisem w całości i polecam wszystkim.
Te zdjęcia zrobiłam właśnie w miejscowości Gažul na wyspie 🙂 Uczta przy jagnięcina, zabawa, śpiew i tańce do późna.
Ewelino, Piotrze
Wybieramy się z żoną na Ciovo , Arbanija. Pandemia wstrzymywała nas z końcową decyzją (rezerw. od lutego) Widziałem dzisiaj na żywo w Eurosporcie turniej tenisa w Zadarze i decyzja się krystalizuje.
Blog jest interesujący, zachęcający do powrotu do HR. Jedziemy pod koniec sierpnia 6 raz, i zawsze środkowa Dalmacja. Zdjęcia jagnięciny smaczne.