WYBITNE CHORWATKI – 8 KOBIET, KTÓRE ZAPISAŁY SIĘ W HISTORII CHORWACJI

Kiedy zabierałam się do przygotowania tego wpisu, nie wiedziałam jeszcze, ile dobrego przyniesie mi jego pisanie. Po pierwsze, szukając informacji na temat wpływowych Chorwatek, dowiedziałam się o istnieniu wielu wspaniałych kobiet, o których wcześniej nie miałam pojęcia. Po drugie, przyjemnością było dla mnie zagłębiać się w ich życiorysy i czytać o niezwykłych osiągnięciach. Po trzecie, tworząc ten wpis jeszcze bardziej utwierdziłam się w przekonaniu, że bez względu na trudności zawsze trzeba walczyć o swoje i iść do przodu z podniesioną głową.

Z okazji Dnia Kobiet, chciałam przedstawić Wam niezwykle wybitne Chorwatki. Kobiety bohaterki, które zmieniły historię swojego kraju, wprowadziły wiele zamieszania w różnych dziedzinach życia oraz zawładnęły sercami innych ludzi. Nie bały się podążać własną drogą i iść za głosem swojego serca. Pomimo wielu przeciwności losu nie poddały się i udowodniły, że poprzez ciężką pracę i zaangażowanie można osiągnąć naprawdę bardzo dużo.

Kobiet, w których tkwiła niezwykła siła i upór w dążeniu do celu i przełamywaniu wszelkich barier na chorwackiej scenie było całkiem sporo i każda z nich zasługuje na co najmniej oddzielny wpis. Jako, że dzisiaj 8 marca, ja wybrałam dla Was 8 kobiet, których sukcesy w szczególny sposób przyczyniły się do pozytywnych zmian i postępów w różnych dziedzinach życia: literaturze, muzyce czy też sporcie.

 

Wybitne Chorwatki, które zmieniły historię Chorwacji

Vesna Butorac-Blaće (1943)

Jedna z najbardziej znanych i cenionych baletnic w historii chorwackiego baletu. Urodziła się w 1943 roku i od samych lat młodości wyróżniała się wśród rówieśników niezwykłymi zdolnościami tanecznymi. W roku 1959 ukończyła liceum baletowe w Zagrzebiu, a następnie wyjechała na prestiżowe studia do Petersburga. Vesna swoim pierwszym solowym występem w „Jeziorze Łabędzim” otworzyła sobie drzwi do światowej kariery. Występowała na scenach baletowych w całej Europie oraz była wielokrotnie zapraszana na występy do Azji. Należała do grupy New London Ballet z którą występowała w USA. W roku 1973 otrzymała nagrodę Miasta Zagrzebia, a w roku 1987 nagrodę Vladimira Nazora za całokształt.

 

Dora Pejačević (1885 – 1923)

Pierwsza chorwacka kompozytorka. Swój pierwszy utwór napisała mając zaledwie 12 lat. Bardzo wcześnie rozpoczęła edukację muzyczną w Budapeszcie i w Zagrzebiu. Uczęszczała także do prywatnej szkoły muzycznej. Dora komponowała pieśni, utwory fortepianowe oraz tworzyła muzykę kameralną i utwory symfoniczne. Pozostawiła po sobie około 106 utworów, gdzie większość z nich nie została opublikowana.

 

Marija Jurić Zagorka (1873 – 1957)

Chorwacka pisarka, dziennikarka i feministka. Absolwentka szkoły ludowej w Zagrzebiu i Varaždinie. Mając 15 lat została zmuszona do przerwania swojej edukacji z powodu trudnej sytuacji finansowej w rodzinie. Przez 3 lata była mężatką jednak z braku wyrozumiałości męża do jej poglądów i emancypacyjnych ideałów, o które zawzięcie walczyła, rozpadło się jej małżeństwo. Zadebiutowała jako dziennikarka z artykułem o zabarwieniu politycznym „Korbač i zob”, który spowodował konflikt pomiędzy władzą a opozycją. Marija pisała anonimowo do chorwackich gazet, a poważną karierę dziennikarską rozpoczęła jako redaktorka tygodnika „Obzor”. Zyskała ważną pozycję w swoim dziennikarskim zawodzie, a jej powieści i dzieła literackie przyczyniły się do tego, że otrzymała miano wybitnej postaci chorwackiej literatury popularnej. Warto wiedzieć, że w latach 1900-1901 teksty Zagorki pojawiały się również w polskim piśmie „Nowa Reforma” wydawanym w Krakowie.

Zdjęcie tytułowe wpisu: Marija Jurić Zagorka – pomnik w Zagrzebiu

 

Slava Raškaj (1877 – 1906)

Głuchoniema od urodzenia malarka akwarelistka. Mając 7 lat została posłana do specjalnej szkoły dla głuchoniemych w Wiedniu. Pod wpływem swojego nauczyciela sztuk sama zaczęła rysować i malować. Czynności te dawały jej wiele satysfakcji i rozwijały jej artystyczny potencjał. Po skończonej edukacji wróciła do rodzinnych stron. To właśnie wtedy lokalny nauczyciel Ivan Muha-Otoić dostrzegł w niej talent i namówił rodziców, żeby wysłali córkę na dalszą edukację. Slava trafiła do pracowni znanego chorwackiego malarza Vlaha Bukovaca, a następnie uczęszczała do szkoły, której dyrektorem został jej nauczyciel Ivan. Slava tworzyła swoje obrazy przede wszystkim w plenerze: botanicznych ogrodach i parkach, co w tamtym okresie było dość nietypowe. Jej prace pojawiły się na wystawie obok szanowanych nazwisk ze świata malarstwa. W grudniu 2000 roku Narodowy Bank Chorwacji wybił okolicznościową monetę o nominale 200 kun poświęconą malarce. 

 

Savka Dabčević-Kučar (1923 – 2009)

Polityk, ekonomistka, nauczycielka i znana działaczka komunistyczna. Była premier Republiki Chorwacji. Jako przewodnicząca kierowała Chorwacką Wiosną. Ukończyła w Splicie szkołę średnią dla kobiet, a następnie w 1943 roku przystąpiła do partii komunistycznej i szeregu partyzantów. Studiowała w Zagrzebiu na wydziale ekonomicznym, po czym podjęła pracę na uczelni. Uzyskała tytuł doktora z ekonomii marksistowskiej, a w roku 1960 tytuł naukowy profesora. Była posłanką do parlamentu Socjalistycznej Republiki Chorwacji oraz została pierwszą kobietą w Europie obejmującą funkcję premiera.

 

Milka Trnina (1863 – 1941)

Chorwacka diwa operowa śpiewająca sopranem. Jej niezwykły talent wokalny odkrył wuj, który po śmierci jej ojca wysłał ją na lekcje śpiewu. Milka pobierała nauki w Konserwatorium Wiedeńskim, a w roku 1883 z wyróżnieniem ukończyła swoją edukację. Pierwsze kroki na scenie zrobiła jeszcze w trakcie studiów śpiewając arię Amelii w operze Vardiego „Bal maskowy”. Występowała w Lipsku, Grazu oraz Bremie. W 1890 roku trafiła do opery w Monachium. W roku 1896 roku zadebiutowała w Bostonie podbijając później inne sceny amerykańskie. Karierę śpiewaczki przerwał paraliż twarzy w 1906 roku. Od tego czasu śpiewaczka całkowicie poświęciła się pracy dydaktycznej. W Narodowym Parku Jezior Plitwickich możecie znaleźć wodospad nazwany po słynnej malarce.

 

Slavenka Drakulić (1949)

Dziennikarka i pisarka urodzona w byłej Jugosławii. Jej główną tematyką jest kultura i społeczeństwo Chorwacji oraz krajów należących do byłej Jugosławii. Pisarka studiowała literaturę i socjologię na Uniwersytecie w Zagrzebiu. Pracowała jako dziennikarka w tygodniu „Dnes” oraz dwutygodniku „Start” ale z powodu nagonki nacjonalistycznej zmuszona była wyemigrować z Chorwacji do Szwecji. Zasłynęła z publikacji w czasopismach zagranicznych w takich krajach jak:  Szwecja, Dania, Włochy, Niemcy. Sukcesywnie wydała 6 powieści, a jej twórczość została przetłumaczona również na język polski.

 

Janica Kostelić (1982)

Współczesna chorwacka narciarka alpejska, sześciokrotna medalistka olimpijska, pięciokrotna mistrzyni świata i trzykrotna zdobywczyni Pucharu Świata. Młoda i ambitna, udowodniła, że sport jest jest życiową drogą. Swój pierwszy sukces w narciarstwie osiągnęła w 1997 roku na juniorskich zawodach w slalomie gigancie. Mając 16 lat wystartowała w zawodach o Puchar Świata zajmując wtedy 34 miejsce. Na mistrzostwach świata juniorów we Francji zdobyła srebrny i brązowy medal. W roku 2002 zdobyła złoty i pierwszy w chorwackiej historii medal igrzysk zimowych.